openingstijden: di t/m za 09.30-17.00 uur en zo 12.00-17.00 uur

Tentoonstelling “Veerkrachtige Vrouwen.” Vanaf 18 november 2023 t/m 21 januari 2024

Jong, oud, Nederlands, Syrisch, moslim of atheïst… Op het eerste gezicht lijken de vrouwen op de foto’s in deze tentoonstelling weinig overeenkomsten te hebben. Maar toch hebben ze één belangrijk ding gemeen: hun veerkracht.

Inspirerende vrouwen

Want veerkrachtige vrouwen, dat is wat we op de portretfoto’s in deze expositie zien. Vrouwen die tijdens hun leven geconfronteerd zijn met lastige situaties en die moeilijke beslissingen moesten nemen. Maar die zich uiteindelijk ook aan hun verleden hebben ontworsteld en in hun kracht zijn gaan staan. Vrouwen die het verdienen om een gezicht te krijgen. Omdat hun verhalen herkenning oproepen. Inspireren. En een stem geven aan mensen die vaak worden vergeten.

Indringende portretfoto’s

De foto’s in deze expositie zijn gemaakt in het Coevordense multifunctioneel centrum de Ravelijn. Hier konden vrouwen zich tijdens Internationale Vrouwendag 2022 door een professionele fotograaf op de foto laten zetten. De gemaakte portretten zijn zó sprekend, dat we in samenwerking met Maatschappelijk Welzijn Coevorden elf vrouwen hebben gevraagd om hun foto’s en verhalen hier in het museum te delen. Van 17 november t/m 20 december kunt u de eerste vijf vrouwen ontmoeten, van 22 december t/m 21 januari de andere zes.

Maak kennis met de veerkrachtige vrouwen van Coevorden en laat u inspireren!

Deze tentoonstelling is een samenwerking tussen Stedelijk Museum Coevorden en Maatschappelijk Welzijn Coevorden.

 

Tentoonstelling “Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet. Meer dan een eeuw fotografie in Coevorden” 31 maart t/m 24 september 2023

Anno 2023 is het maken van een foto bijna net zo vanzelfsprekend als drinken, eten en slapen. De meeste mensen hebben wel een mobiel met camera bij zich. Maar toch is dat niet altijd zo geweest. Fotografie bestaat wereldwijd nauwelijks 200 jaar. In Nederland pas sinds ongeveer 1860. En in Coevorden? Fotografie zette hier voet aan wal in de laatste jaren van de 19e eeuw. Een slordige 125 jaar geleden.

In de beginjaren van de fotografie zijn het de rondtrekkende fotografen die Coevorden vastleggen. Vanaf 1900 vestigen zich de eerste zelfstandige fotografen in de stad. Ongeveer dezelfde periode als de ontmanteling van de actieve vesting. Toch bestaan er maar weinig afbeeldingen van de wallen, de kazernes en de Bentheimerpoort met zijn leeuwenkoppen. Kennelijk hadden de fotografen in die tijd oog voor andere zaken.

In de tentoonstelling ‘Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet’ laten we zien welke ontwikkeling de fotografie in Coevorden heeft doorgemaakt. En laten we zien wie de fotografen waren in de vestingstad. En hoe Coevorden de afgelopen 125 jaar is veranderd. Bij de tentoonstelling is een gratis speurtocht voor kinderen.

De tentoonstelling ‘Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet’ is te bezoeken van 31 maart t/m 24 september 2023.

Beeld ‘Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet’. Foto uit de collectie van het Drents Archief, Collectie Hoekstra.

Mini-expositie ‘Van Gans tot Geesje. Ganzenmarkt door de jaren heen’ 1 t/m 30 november 2022

De Ganzenmarkt is al 60 jaar een begrip in Coevorden. Levende ganzen, Miss ganzenhoedster, kleintje Ganzenmarkt; alles komt voorbij. Een feest der herkenning met vele oude foto’s en een stukje geschiedenis van de Ganzenmarkt.

Van het verhandelen van vetgemeste ganzen in de 15e eeuw naar een folkloristisch evenement in de huidige tijd.

Zeg je Coevorden dan zeg je Ganzenmarkt.

Tentoonstelling ‘De vesting heroverd: 350-jarig ontzet van Coevorden’ 8 oktober 2022 t/m 26 maart 2023

We gaan terug naar 1672. Coevorden werd bezet door de Bisschop van Münster, Bernhard von Galen, maar ook weer bevrijd.

Het verhaal over de bevrijding van de stad volgens het slimme plan van Meindert van der Thijnen is vaak verteld, opgevoerd, beschreven en bezongen. Door biezenmatten over de wakken in het ijs van de vestinggracht te leggen, konden de soldaten van het leger van Carl Rabenhaupt een verrassingsaanval uitvoeren. De mannen van bisschop Bernhard von Galen uit Münster namen de benen en de Oranjevlag wapperde weer op het kasteel en de kerken.

De heldenmoed van de burgers en soldaten spreekt nog steeds tot de verbeelding. Bevrijding is immers een thema dat ons in alle tijden raakt. Toen zorgde de overwinning voor nieuwe hoop tijdens het Rampjaar. In de tentoonstelling ‘De vesting heroverd!’ staan het verloop van de strijd en de bevrijding van Coevorden centraal. De actualiteit raakt aan vragen over het verdedigen van je eigen vrijheid en wat een conflict met een mens doet. Dit is de tweede tentoonstelling over het tweeluik over het Rampjaar 1672. Trots is het museum op de originele mortier van Bommen Berend die in bruikleen te zien is.


Tentoonstelling ‘Helden van Coevorden’ 9 april t/m 2 oktober 2022

Maak kennis met de (on)bekende Helden van Coevorden: Meindert van der Thijnen en Carl Rabenhaupt. In tegenstelling tot militair commandant Carl Rabenhaupt, is Meindert van der Thijnen als schoolmeester en koster van Coevorden relatief onbekend. En dat terwijl deze slimme schoolmeester en koster een belangrijke rol speelde bij de bevrijding van Coevorden in het rampjaar (1672).

Coevorden was destijds (in 1672) in handen van de Bisschop van Münster (ook bekend als Bommen Berend). De bisschop werd ‘Bommen Berend’ genoemd omdat hij Coevorden aanviel met een nieuw soort brandbommen. Binnen korte tijd kon de bisschop op deze manier Coevorden in zijn macht krijgen. Dankzij een slimme list, bedacht door Meindert van der Thijnen, kon het leger van Carl Rabenhaupt de stad Coevorden binnen korte tijd weer veroveren. Doordat Meindert ‘slechts’ schoolmeester en koster was, is zijn sleutelrol binnen het ontzet van Coevorden niet of nauwelijks benoemd in boeken.

De tentoonstelling is een ode aan deze bijzondere man – en vele andere (Coevordense) Helden. Daarnaast stellen we in de tentoonstelling een vraag aan iedere bezoeker: wie is jouw held? 

Kunstwedstrijd 

Een echte held verdient een gezicht. Dat was de gedachte achter de kunstwedstrijd ‘Wie is Meindert?!’ van het Stedelijk Museum Coevorden. Ondanks dat hij dé held van Coevorden was, weten we helemaal niet hoe Meindert van der Thijnen eruit heeft gezien. Dit in tegenstelling tot zijn mede-held, generaal Carl Rabenhaupt, van wie diverse portretten zijn gemaakt.

Kunstenaars uit Drenthe en Groningen werden opgeroepen om een schets met motivatie in te zenden voor een beeltenis van Meindert van der Thijnen. Kunstenares Diane Brodie uit Blauwestad stuurde de meest overtuigende schets en motivatie in en mocht het kunstwerk vervaardigen. Haar afbeelding van Meindert van der Thijnen komt overeen met de manier waarop mensen vroeger werden afgebeeld. Daarnaast bevat haar werk historische verwijzingen. Het werk van Diane Brodie is te zien in de tentoonstelling.

Afbeelding: deel van het portret van Meindert van der Thijnen door Diane Brodie, collectie Stedelijk Museum Coevorden.

In het verleden zijn slechts twee beeltenissen van enig naam gemaakt: het herdenkingsmonument in het Van Heutszpark in Coevorden en het schilderij ‘De verrassing van Coevorden door Van Thienen 1672′ van August Allebé (collectie Amsterdam Museum). Het schilderij van August Allebé is ook te zien in de tentoonstelling ‘Helden van Coevorden’. Het museum is dankbaar dat het werk van Allebé als bruikleen van het Amsterdam Museum onderdeel uitmaakt van de tentoonstelling.

Afbeelding: ‘De verrassing van Coevorden door Van Thienen 1672′, August Allebé (collectie Amsterdam Museum). 

Uitgelicht 

Afbeelding: Dorothea Recke (links), weduwe van Rabenhaupt, en Carl Rabenhaupt (rechts), privébezit van Familie Von Gemmingen. Beide werken zijn te zien in de tentoonstelling.

Afbeelding: uitnodiging voor de opening van de tentoonstelling.

Tentoonstelling ‘Krasse Verhalen’ 18 mei t/m 31 juli 2022

Een serie over krasse inwoners, boordevol verhalen over hun jeugd, omgeving en hun leven. De serie is een samenwerking tussen de gemeente Coevorden, streekomroep ZO!34, filmmaakster Alieke Eising en Stedelijk Museum Coevorden. Vanaf 18 mei start de tv- serie op ZO!34 en de gelijknamige tentoonstelling in Stedelijk Museum Coevorden.

Van Coevorden tot De Kiel vertellen tien inwoners hun verhalen. Verhalen over persoonlijke jeugdherinneringen, over veranderingen in het dorp en bijzondere anekdotes. Maar ook typisch Coevordense onderwerpen zoals het ontstaan van de Ganzenmarkt komen aan bod. Een verzameling van herinneringen die niet vergeten mag worden is voor eeuwig vastgelegd met dit project. 

Streekomroep ZO!34 zal vanaf 18 mei wekelijks het verhaal van één van de krasse inwoners uitzenden op woensdagavond om 19.30 uur. Iedere zondag zal er om 19.45 uur een herhaling te zien zijn. Online kijken (en terugkijken) kan ook via www.zo34.nl 

Ook start op 18 mei in Stedelijk Museum Coevorden een kleine tentoonstelling over het project. Daarbij zijn alle video’s te zien en zijn er achtergrondverhalen te lezen. De tentoonstelling is tot en met 31 juli 2022 te zien. 

Foto: Alexander Moes, vrijwilliger bij Stedelijk Museum Coevorden is één van de tien deelnemers van het project. Foto door Alieke Eising.

Foto: Krasse Verhalen, foto door ZO!34

Tentoonstelling ‘Wie is Mijndert?’ 18 februari 2022 t/m 27 april 2022

Tentoonstelling ‘Wie is Mijndert?’ te zien in galerie Kunst op Vijf: een unieke samenwerking tussen Stedelijk Museum Coevorden, C.B.S. Mijndert van der Thijnen en Galerie Kunst op Vijf.

Aanleiding
Stedelijk Museum Coevorden organiseerde in 2021 de kunstwedstrijd* ‘Wie is Mijndert?!’ voor kunstenaars die wonen of werkzaam zijn in Drenthe/Groningen. Hierbij werden kunstenaars gevraagd een beeltenis te maken van Mijndert van der Thijnen, schoolmeester en koster in Coevorden ten tijde van het rampjaar (1672). In tegenstelling tot zijn beroemde tijdgenoot Rabenhaupt, zijn van Mijndert geen afbeeldingen beschikbaar. Niemand weet dus hoe hij er precies uitzag, terwijl hij een belangrijke rol heeft gespeeld bij de bevrijding van Coevorden in 1672.

In 2022 vieren we het 350- jarig ontzet en organiseert het museum een tentoonstelling over deze Coevordense helden. Daarbij zal het werk van kunstenares Diane Brodie onderdeel zijn van de tentoonstelling. Als winnaar van de kunstwedstrijd maakt zij een beeltenis van Mijndert van der Thijnen. 

‘’Naar aanleiding van de kunstwedstrijd voor professionals werd ik benaderd door Andrea Oldewening, directeur van C.B.S. Mijndert van der Thijnen. Samen kwamen we tot het idee om een tentoonstelling voor én door de kinderen te maken. Daarvoor hebben we Anja bos van Galerie Kunst op Vijf benaderd. Ik ben trots op het eindresultaat: de kinderen hebben zo ontzettend veel verbeeldingskracht. Je krijgt als bezoeker een uniek kijkje in het (mogelijke) leven van Mijndert van der Thijnen. Ik nodig dan ook iedereen uit de tentoonstelling te bezoeken’’. Zegt Melissa Luisman van Stedelijk Museum Coevorden over het project.

Les over Mijndert van der Thijnen
Museumdocenten van Stedelijk Museum Coevorden hebben in het kader van dit project aan alle klassen van C.B.S. Mijndert van der Thijnen les gegeven over het rampjaar (1672) en de rol die de Coevordense schoolmeester en koster Mijndert van der Thijnen daarin heeft gespeeld. Na de les zijn de leerlingen aan de slag gegaan met het maken van hun eigen kunstwerken.

Alle leerlingen van de school doen mee. De leerlingen hebben diverse werken gemaakt. Zo zijn er beeltenissen van Mijndert van der Thijnen gemaakt, maar zijn ook zijn huis en huisdieren te zien; dat resulteert in een unieke kijk in het (mogelijke) leven van Mijndert van der Thijnen.

Ook de leerlingen van C.B.S. Mijndert van der Thijnen zijn enthousiast. Zo zeggen Justin (10 jaar) en Patricia (11 jaar): ‘’Wij kregen een filmpje te zien hoe hij (Mijndert) Coevorden heeft gered. En welke materialen hij gebruikte. Hij gebruikte biezen matten om een brug te maken. Dus zo heeft hij Coevorden gered van Bommen Berend (Bernhard von Galen) en zijn bommen’’.

’Wij weten dus ook niet hoe Mijndert eruit ziet, maar natuurlijk is je eigen fantasie gebruiken het leukst. Het is iets van vroeger en je leert er veel van. Het was een boeiende les en super interessant. Het is ook heel gaaf dat Mijndert zoveel betekende in het rampjaar. Daarom is het een enorme eer dat onze school naar hem  vernoemd is.’’ zeggen Charissa (11 jaar) en Hardewich (12 jaar).

Tentoonstelling in Coevorden
De tentoonstelling  ‘Wie is Mijndert?’ is vanaf 18 februari t/m 27 april 2022 te zien in Galerie Kunst op Vijf in Coevorden. 

*De kunstwedstrijd ‘Wie is Mijndert?!’ wordt mede mogelijk gemaakt door Emmaplein Foundation en het Prins Bernard Cultuurfonds.

Informatie
Stedelijk Museum Coevorden | Haven 4 | 7741 JV Coevorden | www.museumcoevorden.nl | info@museumcoevorden.nl | openingstijden: di t/m za van 09.30 tot 17.00 uur, zo van 12.00 tot 17.00 uur
Galerie Kunst op Vijf | Sallandsestraat 5 | 7741 HL Coevorden | www.kunstopvijf.nl | openingstijden: wo t/m za en koopzondag van 13.00 tot 17.00
C.B.S. Mijndert van der Thijnen | Jan van Scorelstraat 11 | 7741 XM Coevorden | www.mvdthijnenschool.nl

Afbeeldingen: foto’s van leerlingen van C.B.S. Mijndert van der Thijnen tijdens de lessen verzorgd door Stedelijk Museum Coevorden. 

Flyer bij de tentoonstelling ‘Wie is Mijndert?’

Tentoonstelling ‘SMALT-Podagristen’ 12 september 2021 t/m 27 maart 2022

‘SMALT- Podagristen’ is een tentoonstelling die een andere kijk biedt op een stukje geschiedenis van Coevorden, Zuidoost-Drenthe, Nordhorn en Graafschap Bentheim. Door het verhaal van De Drie Podagristen tegenover hedendaagse kunst te plaatsen als een reactie op dit verhaal, wordt er op een vernieuwende manier naar de geschiedenis van deze plaatsen gekeken. Het biedt ruimte voor vragen over De Drie Podagristen: wie waren deze drie anonieme, nieuwsgierige reizigers, die hun reisverslag publiceerden onder de titel ‘Drenthe in vlugtige en losse omtrekken geschetst door drie Podagristen’?

Voor de tentoonstelling ‘SMALT-Podagristen’ hebben tien kunstenaars die in verschillende disciplines werken (onder andere schilderkunst, grafiek, beeldhouwkunst, installatie en fotografie) van kunstcollectief SMALT, speciaal voor deze tentoonstelling nieuw werk gemaakt. De kunstenaars lieten zich inspireren door de Podagristen, de route die zij aflegden en het verhaal dat zij hierover beschreven. Een originele druk uit 1843 van de publicatie ‘Drenthe in vlugtige en losse omtrekken geschetst door drie Podagristen’ is te zien in de tentoonstelling in Coevorden.

De Drie Podagristen
Drie intellectuele, kunst- en cultuurminnende mannen vormden rond 1840 een groep die zich De Drie Podagristen noemden: Alexander Lesturgeon, Harm Boom en uitgever Dubbeld Hemsing van der Scheer. Woonachtig in het Zuidoosten van Drenthe maakten zij van daaruit vele wandelingen en zwerftochten, langs allerlei dorpen en steden waaronder Coevorden en Nordhorn. In Bad Bentheim zochten zij verlichting voor hun jicht (podagra in het Latijn) in het heilzame water, vervolgens liepen ze weer 75 km terug. Onderweg verzamelden de Podagristen “in vluchtige schetsen”, anekdotes over zowel grasmussen als vestingsteden en zetten deze om in één van de eerste Drentse reisboeken.

Het Stedelijk Museum Coevorden heeft contact gezocht met Stadmuseum Nordhorn om samen met de kunstenaars dit tentoonstellingsproject op te pakken. Het heeft geresulteerd in een tweetalige tentoonstelling met verschillende nieuwe kunstwerken die te zien zijn in beide musea. Deze tentoonstelling bestaat dan ook uit twee delen: deel één is te zien in Coevorden, deel twee in Nordhorn. De tentoonstelling is vanaf 12 september te zien in Stedelijk Museum Coevorden en vanaf 14 september is de tentoonstelling ook in Stadtmuseum Nordhorn te zien.

Achterin de tentoonstellingsgids is een routekaart van het Podagristenpad met daarin verwijzingen naar de kunstwerken en de bijbehorende omgeving. Het is ook mogelijk om (een deel van) het Podagristenpad te lopen. De tentoonstelling loopt tot en met 27 maart 2022.

Agenda
Stedelijk Museum Coevorden | Haven 4 | 7741 JV Coevorden (NL) | T +31 (0)88-012 8315 | mail: info@museumcoevorden.nl | www.museumcoevorden.nl | open di-za 09:30-17:00 uur en zo 12:00-17:00 uur | ‘SMALT-Podagristen’ is te zien van 12 september 2021 t/m 27 maart 2022.

Stadtmuseum Nordhorn | NINO-Allee 11 | 48529 Nordhorn | T +49 (0)5921 721500 | mail: kontakt@stadtmuseum-nordhorn.de |  www.stadtmuseum-nordhorn.de | open di-za 14:00-18:00 uur en zo 11:00-18:00 uur | ‘SMALT-Podagristen’ is te zien van 14 september 2021 t/m 27 maart 2022.

Afbeelding: tentoonstellingsposter ‘SMALT-Podagristen’.

‘Live-Action-Animation’
19 september 2021 t/m 16 januari 2022

Door Herman Roozen en John Croezen 
Ter viering van de heropening van het Stedelijk Museum Coevorden, na een lange periode van sluiting vanwege de coronacrisis, is er wel een heel bijzonder filmpje gemaakt! Coevordernaar Herman Roozen, tegenwoordig beter bekend als ‘Striptekenaar des Vaderlands’ en de creatieve animator John Croezen hebben een zogenaamde ‘Live-Action-Animation’ gemaakt. Dit is een filmpje waarin filmbeelden worden gecombineerd met animatie. In het filmpje zien we een gans die een zoekende toerist de weg wijst naar het museum.

Want ja, leuk hoor zo’n museum, maar waar staat deze eigenlijk in Coevorden en wat is er allemaal te zien? Nou, dat wordt duidelijk in het filmpje. Deze wordt dan ook verspreid via diverse online mediakanalen om alle bezoekers van Coevorden de weg te wijzen naar ons mooie museum. Herman en John hebben tijdens het maken van de ‘Live-Action-Animation’ onder andere hulp gekregen van de lokale foto- en videograaf Rutger Bronts. Kortom, het filmpje is een echt ‘Coevordens’ product. Bekijk de video en het maakproces vanaf 19 september in Stedelijk Museum Coevorden. 

De tentoonstelling ‘Live-Action-Animation’ is te zien van 19 september 2021 t/m 16 januari 2022. 

‘Licht uit, spot aan!’ 
3 oktober 2020 – 5 september 2021

Aanleiding
In 2020/2021 viert Theater Hofpoort (Coevorden) haar 10e seizoen. N.a.v. dit jubileum organiseert Stedelijk Museum Coevorden de tentoonstelling ‘Licht uit, spot aan!’. De tentoonstelling is een ode aan Cultureel Coevorden. De geschiedenis, ontwikkeling en het bestaansrecht van een theater in een kleine stad worden toegelicht. Cultuur maken we samen en kan niet bestaan zonder wisselwerking. Er is aandacht voor de theatrale en culturele geschiedenis van Coevorden om Hofpoort in een breder context te kunnen plaatsen. Daarnaast zijn een aantal artiesten gevraagd om hun eigen ode aan Coevorden te schrijven. Dit zijn Piepschuim (muzikaal cabaret), Vuile Huichelaar (muzikaal cabaret) en Elke Vierveijzer (zangeres). Hun odes worden via een filmpresentatie getoond in de tentoonstelling. Zo worden een stukje Coeverdense geschiedenis en hedendaagse cultuur met elkaar verbonden.

Over de tentoonstelling
‘Licht uit, spot aan!’ laat zien dat cultuur altijd aanwezig is geweest in Coevorden. Eeuwen geleden gaf straattheater op de markt vermaak. Later was het bij de rederijkers goed om jezelf te ontplooien en in het openbaar te leren spreken. Naar de film in Bioscoop Holman was een volledig nieuwe sensatie, in het donker zitten zwijmelen en onbekende werelden bezoeken. Daarnaast verrijkten de plaatselijke verenigingen het leven van jong en oud met toneel, zang, muziek en dans.
Theater Hofpoort biedt in de unieke zaal in het gemeentehuis van Coevorden steeds weer een uitdagend programma aan een trouw publiek. Artiesten, zowel professioneel als amateur, laten elke keer weer de waarde van cultuur voelen. Haar functie als sociale, maatschappelijke en economische spil in de samenleving is en blijft onmisbaar. 

Het jaar waarin Hofpoort haar jubileum viert, is ook het jaar waarin Covid-19 de wereld volledig verandert. Deze situatie is een onverwacht een eye opener: samen lachen, je verbazen, meezingen en geraakt worden door kunst en cultuur is onvervangbaar. Daarom raakt fotograaf Rudi Huisman met de foto van tattoo-koning Henk Schiffmacher en zijn vrouw Louise precies de juiste snaar: we willen kijken, maar het kan niet. Sinds de coronacrisis is het theater noodgedwongen gesloten. Op 3 oktober 2020 start Theater Hofpoort op een alternatieve locatie, in de oude machinefabriek. Hofpoort bewijst hiermee opnieuw de veerkracht van cultuur.

Diverse instellingen en personen hebben hun objecten beschikbaar gesteld voor de tentoonstelling, zoals: Theater Hofpoort, Rudi Huisman, P. Holman, Esselien de Groot, Theater vanBeresteyn, Rijksmuseum Amsterdam en Gemeente Coevorden.

 ‘Coevorden bevrijd’
 3 april – 5 september 2021.

Aanleiding
Jaarlijks herdenken we het einde van de Tweede Wereldoorlog. Het Stedelijk Museum Coevorden schenkt hier aandacht aan in de vorm van een tentoonstelling. De bevrijding van de provincie Drenthe begon tenslotte met de bevrijding van Coevorden. Wederom diende onze stad als ‘toegangspoort’ tot het Noorden.
De tentoonstelling ‘Coevorden 75 jaar bevrijd’ kon afgelopen jaar helaas niet doorgaan vanwege de omstandigheden rondom het coronavirus. Daarom besteedt Stedelijk Museum Coevorden in aangepaste vorm aandacht aan de bevrijding van Coevorden. De tentoonstelling is dan ook op twee plekken te zien: in het museum én in het Cultuurhistorisch paviljoen op de Weeshuisweide in Coevorden.

Het Paviljoen op de Weeshuisweide
Het paviljoen is ingericht als tentoonstellingsruimte die vanaf de buitenkant te bezichtigen is. Daar worden een aantal objecten gepresenteerd verbonden aan Coevorden en de Tweede Wereldoorlog. Er staan pop-up tentoonstellingsborden, met daarop korte informatieve teksten en uitvergrotingen van onze bevrijdingsrokken. In het museum zijn deze bevrijdingsrokken uit de eigen collectie in het echt te zien, alsook een film over de bevrijding van Coevorden, die is bruikleen gegeven door het Drents Archief.
Het Stedelijk Museum Coevorden bedankt Henk Kamphuis voor zijn onderzoek en tekstuele bijdrage aan deze tentoonstelling en de gelijknamige publicatie ‘Coevorden bevrijd’. In deze tentoonstellingsgids vindt u nog meer informatie over de verhalen van Coevordenaren tijdens de Tweede Wereldoorlog.


Afbeelding: (l) poster ‘Coevorden bevrijd’ en (r) detail van een bevrijdingsrok, collectie Stedelijk Museum Coevorden.
De tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van Gemeente Coevorden.

IJzerkoekenijzer by Hans Muller
25 november 2020 – 28 maart 2021

De tentoonstelling ‘IJzerkoekenijzer by Hans Muller’ stond gepland op 8 november 2020. In verband met de situatie omtrent het coronavirus kon deze helaas op dat moment niet doorgaan. De nieuwe datum voor de start van de tentoonstelling is reeds bekend: woensdag 25 november 2020. De tentoonstelling zal te zien zijn tot en met 28 maart 2021.

Aanleiding
Vol enthousiasme bezocht de Rotterdamse kunstenaar Hans Muller ruim een jaar geleden het Stedelijk Museum Coevorden. Van de gemeente Coevorden had hij al opdracht gekregen om twee kunstwerken te realiseren voor het stationsgebied. Zijn interesse in de geschiedenis van Coevorden en zijn treffende vertaling ‘van vroeger-naar-nu’ in opvallende kunstwerken waren voor de museumdirectie aanleiding om hem te vragen een ontwerp te maken voor een ouderwets, maar toch nieuw ijzerkoekenijzer. In 2020 is het 250 jaar geleden dat het IJzerkoekenoproer plaatsvond, een mooie aanleiding voor een tentoonstelling over Hans Muller én het IJzerkoekenoproer.

IJzerkoekenoproer
Op 22 december 1770 verzocht de kerkenraad om een eind te maken aan de traditie van het volk om op Nieuwjaarsdag langs de huisdeuren te trekken en zo de bewoners een voorspoedig Nieuwjaar te wensen. Bij die gelegenheid werden vanouds zogenaamde ijzerkoeken, in de volksmond knieperties genoemd, uitgedeeld. Dit zijn platte ronde koekjes, die met een wafelijzer boven het vuur zijn gebakken. Even traditioneel was echter de alcoholische versnapering die daar meestal bij behoorde. De kerkbestuurders zagen deze gewoonte met lede ogen aan omdat het vaak kwam tot openbare dronkenschap. Ook kregen burgers soms scheldwoorden te horen, als zij zich aan dit ritueel onttrokken.

Op oudejaarsdag trok het straatvolk in groten getale op naar het oude Raadhuis in de Kerkstraat waar de stadsbestuurders in spoedvergadering bijeen waren. Op straat voor het gebouw werd luidruchtig  geprotesteerd tegen het verbod op het oude gebruik van het ‘nieuwjaarslopen’. De stemming onder de meute werd steeds grimmiger en daar werd spoedig gesmeten met stokken en stenen. De verschrikte raadsleden durfden het gebouw niet te verlaten en riepen tenslotte gewapende geleide in van het garnizoen in om hun woningen heelhuids te bereiken. Onderweg klemden de verontwaardigde wafelbaksters nog de lange jaspanden van de ontstelde stadsbestuurders tussen hun wafelijzers. Het verbod werd daarop direct ingetrokken.

Over Hans Muller
Het kan geen toeval zijn dat Hans Muller (1956) jarig is op 22 december, de dag waarop het verhaal van het IJzerkoekenoproer begon. Behalve kunstenaar en docent geluid en autonome kunst aan de Gerrit Rietveld Academie, is hij ook een begenadigd componist en theatermaker. Muller zoekt in zijn werk naar een connectie tussen oud en nieuw. Hierin ligt ongetwijfeld ook zijn drijfveer om de Coevordense historie te vertalen naar eigentijdse kunstwerken waarbij hij veelal kiest voor één basismotief die op bepaalde wijze wordt herhaald. Het ijzer van Muller wordt net als de traditionele ijzerkoekenijzers van gietijzer gemaakt, maar het vervaardigingsproces en het ontwerp is totaal anders.

De Vonkenwand en de Viraal-spiraal
Eind februari 2020 vond de onthulling plaats van het kunstwerk de ‘Vonkenwand’ in de nieuwe tunnel bij het station in Coevorden. De tunnel wordt verlicht met een reeks uiteenspattende ‘vonken’ in verschillende stervormen. Ze verwijzen naar het gewelddadige optreden van Bisschop Bernhard van Galen, oftewel Bommend Berend, en de vele bommen die hij op Coevorden afvuurde in 1673 in de hoop de stad terug te veroveren.

De Viraal-spiraal is in juni 2020 geplaatst aan de westzijde van het station. Als basisvorm heeft Muller gekozen voor de stervormige vestinggracht van Coevorden. Door deze in spiraalvorm te herhalen en vanuit het midden uit te rekken, lijkt de geschiedenis van Coevorden zich als een appelschil te ontrafelen.

Van zowel de Vonkenwand als de Viraal-spiraal zijn in deze tentoonstelling verschillende schetsen en modellen te zien. Nieuwsgierig geworden? Een wandeling naar de kunstwerken duurt ongeveer tien minuten en is zeker de moeite waard.

Reserveren is verplicht, alsook het dragen van een mondkapje voor personen van 13 jaar of ouder. Reserveer uw ticket via www.museumcoevorden.nl.

Bron afbeeldingen: website van Hans Muller. Foto’s ”Vonkenwand” gemaakt door Hans Muller (2020).

Wapentuig in het Tuighuis
28 september 2019 –  13 september 2020

Dit voorjaar werden diverse musea door het Rijksmuseum in de gelegenheid gesteld om uit de overvolle wapencollecties van het Rijksmuseum, een keuze te maken uit een grote verzameling cavaleriesabels en lansen. Het Stedelijk Museum Coevorden kreeg drie verschillende typen sabels en lansen uit de periode 1814 tot 1844 ten geschenke. Naar aanleiding van deze gift is de tentoonstelling ‘Wapentuig in het Tuighuis’ georganiseerd.

De sabels en lansen zijn in gebruik geweest bij het Nederlandse leger. Het wapentuig is vervaardigd in Duitsland om de cavalerie in het eerste nationale leger in het nieuwe koninkrijk onder Willem I te bewapenen. De sabels en lansen werden in de jaren tachtig van de 19e eeuw als militair verouderd overgedragen aan het pas gestichte Rijksmuseum in Amsterdam. In een grote opslagruimte in het depot van het Rijksmuseum in Lelystad troffen de directie en bestuursleden van het Stedelijk Museum Coevorden tientallen groen geverfde legerkisten. Deze waren gevuld met de in conserverend oliepapier verpakte sabels van de Nederlandse lichte en zware cavalerie. Elders in het enorme depot, waar onze vaderlandse kunstschatten in stellages van meters hoog worden bewaard, stond nog een rek met daarin een dertigtal lange lansen.

Deze welkome schenking, waarmee de collectie van het Stedelijk Museum Coevorden speciaal op het thema krijgskunst kon worden uitgebreid, gaf de directie aanleiding om voor het eerst in het bestaan het museum een tentoonstelling te organiseren met bijzondere nadruk op het krijgshaftig verleden van de vesting Coevorden en de functie van een kasteel in de voorafgaande Middeleeuwen. Daarnaast wordt er in de tentoonstelling aandacht besteed aan beeldmateriaal waarin het gebruik van wapentuig tijdens historische oorlogen rond Coevorden voor de tijdgenoot werd gedemonstreerd. Tijdens de tentoonstelling zijn behalve prenten, sabels, lansen, zwaarden, musketten, pistolen en harnassen ook bijbehorende attributen zoals giettuig, trommels en bandelieren te bekijken. Het museum ontvangt bruiklenen van het Drents Museum, Ostfriesisches Landesmuseum Emden, Museum Slag bij Heiligerlee en diverse particulieren. De tentoonstelling loopt van 28 september 2019 tot en met 29 maart 2020.

Aanvullend op de tentoonstelling ‘Wapentuig in het Tuighuis’ zijn er vanaf 14 december nog meer wapens uit de collectie van het Rijksmuseum te zien zijn in het Stedelijk Museum Coevorden. Er zijn ruim twintig stukken te zien waarvan een aantal tot de Nederlandse top van de historische wapen collectiestukken behoren en het museum is er erg trots op dat het Rijksmuseum deze stukken wilde uitlenen.

Een ander bijzonder stuk dat te bezichtigen is in deze ‘deel twee’ tentoonstelling is bijvoorbeeld een, in Nederland zelden geziene oorlogstuig, authentieke voetkruisboog die met de voet in beweging werd gebracht. Er zijn hellebaarden in fraai smeedwerk met geraffineerde versieringen naast eenvoudige doelmatig vorm gegeven exemplaren voor hantering door de sergeant. Zo zijn er ook musketgeweren uit de zeventiende en achttiende eeuw te zien met diverse typen ontstekingsmechanisme, rijk versierd met graveringen in de metalen onderdelen, en met kolven ingelegd met zilverwerk en been.

Deze bijzondere collectie uit het ’Rijks’ is daarnaast aangevuld met diverse typen helmen en onderdelen van harnassen, zoals ze op Amsterdamse schuttersstukken te zien zijn en ook door Rembrandt werden afgebeeld op zijn iconisch schilderstuk “De Nachtwacht”. Kortom, met deze uitbreiding werd Wapentuig in het Tuighuis zelf tot een iconisch overzicht van krijgsgereedschap dat sinds de bouw van het kasteel tot de opheffing van de vesting in 1850 in en om Coevorden is gehanteerd.

Verborgen ambachten
2 februari 2019 – 28 oktober 2019

Op 2 februari opent een nieuwe tentoonstelling in het Stedelijk Museum Coevorden over verborgen ambachten. Rond 1900 was de boerderij het centrale punt in het Drentse platteland. Het was een opzichzelfstaande enclave in het veen waar, door slechte infrastructuur en de dunbevolkte gebieden, mensen veelal op zichzelf aangewezen waren. Hier kwamen veel andere professies uit voort. Deze ‘verborgen ambachten’ ontstonden deels uit noodzaak, deels uit interesse. Er is in de laatste eeuw echter veel veranderd in ‘d’Olle Lantschap’, waardoor veel oude ambachten verloren zijn gegaan. In deze tentoonstelling wordt daarom speciaal aandacht geschonken aan de ambachten die voorheen zeer wijdverbreid waren, maar vandaag de dagijna zijn uitgestorven. De tentoonstelling loopt van 02-02-’19 tot 28-10-’19.

Dood en begraven
13 april 2019 – 15 september 2019

Er zijn bibliotheken vol geschreven over de manieren waarop een cultuur met de dood en de overledenen omgaat. Verslagen van, en studies over, de manier waarop nabestaanden omgingen met de lijkbezorging van hun overleden dierbaren, zijn niet te tellen. Deze verhalen oefenen vaak een bijzondere aantrekkingskracht uit op de levenden.

Deze gebruiken en tradities zijn door de jaren heen enorm veranderd, hetgeen toe te schrijven is aan culturele, religieuze, maar ook praktische oorzaken. De manier waarop men naar de overledenen keek en hoe de overledenen vervolgens werden behandeld, zegt veel over de heersende cultuur.  Naast onze menselijke fascinatie met de dood, is het ook een onderwerp dat enorm (snel) veranderd en gebruiken die wij tegenwoordig heel normaal achtten, waren honderd jaar geleden ondenkbaar. Deze veranderlijkheid maken de dood en de verschillende begrafenisrituelen een enorm interessant onderwerp om te bestuderen en hier zal tijdens de tentoonstelling dan ook veel aandacht aan worden geschonken.

De nieuwe tentoonstelling opent op 13 april en loopt tot 15 september. Ook zal er een omvangrijke publicatie beschikbaar zijn in het museum met daarin verbredende en verdiepende informatie over het onderwerp, waarin Coevorden een belangrijke rol speelt.


Achter wal en grachten: tradities in de vestingsteden Coevorden en Lingen
29 september 2018 – 31 maart 2019

Vanaf 29 september start de nieuwe tentoonstelling ‘Achter wal en grachten: tradities in de vestingsteden Coevorden en Lingen’ bij het Stedelijk Museum Coevorden. Door oorlogen in de zestiende en zeventiende eeuw ontstond in Europa een nieuw stadstype:
de vestingstad. Lingen en Coevorden zijn twee typische vestingsteden die vroeger de Duits –
Nederlandse grens en de handelswegen tussen Duitsland en de Nederlanden beheersten.
Kenmerkende elementen en tradities uit de vestingtijd zijn in beide steden, zelfs tegenwoordig nog, herkenbaar aanwezig. Aan de hand van diverse historische voorwerpen en afbeeldingen wordt het vestingverleden van beide steden verteld.

Beide musea hebben in het verleden vaker gezamenlijk projecten uitgevoerd. Middels tentoonstellingen, activiteiten en het uitwisselen van bruiklenen wordt er gewerkt aan een duurzame grensoverschrijdende samenwerking. In Coevorden loopt de tentoonstelling tot en met 31 maart 2019. Daarna zal de tentoonstelling verhuizen naar het Emslandmuseum Lingen. Op 29 september wordt de tentoonstelling voor genodigden geopend door wethouder Jeroen Huizing en museumdirecteur Andreas Eiynck van het Emslandmuseum Lingen. Flamencodanseres Eva van Eeden zal een dansoptreden in Spaanse sferen verzorgen. Dankzij een financiële bijdrage van Interreg en Grenzkultur is deze tentoonstelling tot stand gekomen.


Het IJzerkoekenoproer van Coevorden
01 september 2018 – 27 januari 2019

Vanaf 1 september start in het Stedelijk Museum Coevorden de tentoonstelling ‘Het ijzerkoekenoproer in 1770 in Coevorden’. Deze tentoonstelling wordt georganiseerd in context van het overkoepelende ijzerkoekenoproer project. In de tentoonstelling wordt er nieuwe historische informatie gegeven door museumhistoricus Gerrit Kleis over deze unieke volksopstand. Daarnaast zijn er diverse ijzerkoekenijzers te bekijken. Een groot deel van deze ijzers worden uitgeleend door het Emslandmuseum in Lingen. Ook wordt het originele document uit 1770 getoond, dat destijds is uitgevaardigd door het stadsbestuur en waarin het verbod op het uitdelen van de ijzerkoeken op nieuwjaarsdag staat beschreven. Dit document is beschikbaar gesteld door het Drents Archief. De tentoonstelling loopt tot en met 27 januari 2019. Dankzij de financiële bijdrage van gemeente Coevorden, provincie Drenthe, Prins Bernhard Cultuurfonds en Compenta kan deze tentoonstelling worden gerealiseerd.


Tussen kunst en geschiedenis
14 april 2018 – 16 september 2018

Het Stedelijk Museum Coevorden heeft als doel om de geschiedenis van Coevorden op verrassende wijze over te brengen op het publiek. Bijvoorbeeld door het kiezen van een vernieuwende invalshoek bij het maken van tijdelijke tentoonstellingen. Daarom organiseert het museum vanaf 14 april de nieuwe tentoonstelling ‘Tussen kunst en geschiedenis’.

Acht kunstenaars uit zowel Drenthe als daarbuiten, die in verschillende disciplines werken, zijn uitgenodigd om aan deze tentoonstelling deel te nemen. De kunstenaars zijn Kitty Boon (Zuidlaren, fotografie/installatie), Robin d’Arcy Shillcock (Groningen, schilderen), Siemen Dijkstra (Dwingeloo, grafiek), Marieke Geerlings (Stieltjeskanaal, keramiek), Jans Muskee (Groningen, tekenen), Pepijn van den Nieuwendijk (Den Haag, keramiek), Ria Penthum (Assen, installatie) en Herman Roozen (Coevorden, strip/illustratie).

De kunstenaars hebben vanuit hun eigen achtergrond al interesse in verhalend werk, historie of archeologie. Zo zijn sommigen, bijvoorbeeld Siemen Dijkstra en Pepijn van den Nieuwendijk, zelfs amateurarcheoloog. De kunstenaars kregen tijdens een bijeenkomst uitleg over het museum, de collectie en de geschiedenis van Coevorden. Naar aanleiding hiervan hebben zij een eigen object of verhaal over Coevorden uitgekozen. Dit object of verhaal diende als uitgangspunt om een kunstwerk te maken. In de tentoonstelling worden het gekozen onderwerp en het daarop gebaseerde werk zoveel mogelijk naast elkaar getoond. Door de artistieke vertaling van de museumcollectie, wordt in de tentoonstelling antwoord gegeven op vragen als: “wat gebeurt er met de historische en nieuwe objecten wanneer ze naast elkaar geëxposeerd worden?” en “Ga je daardoor op een andere manier naar het object en de geschiedenis kijken?”

In de tentoonstelling en in de bijbehorende gids zijn de bevindingen, overdenkingen en creatieve uitingen van de kunstenaars te zien. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de geschiedenis van de historische objecten en verhalen die de kunstenaars gekozen hebben. De tentoonstelling wordt voor genodigden geopend op zaterdag 14 april door Harry Tupan, directeur van het Drents Museum in Assen. Eén van de deelnemende kunstenaars, Kitty Boon zal een voordracht houden samen met leerlingen van de Stedelijke Muziekvereniging Coevorden. De tentoonstelling loopt tot en met 16 september 2018. Zij is mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van het Prins Bernhard Cultuurfonds Drenthe en BNG Cultuurfonds.

Ter gelegenheid van de tentoonstelling ‘Tussen kunst en geschiedenis’ is er samen met restaurant Casa Delicias een arrangement samengesteld door het Stedelijk Museum Coevorden. Met dit arrangement kunt u een bezoek aan de tentoonstelling combineren met een heerlijke tapaslunch van Casa Delicias, dat vlakbij het museum gevestigd is. Voor meer informatie over dit arrangement en de tentoonstelling kunt u terecht op de website van het museum.


Historie in het centrum
7 juli 2018 – 26 augustus 2018

Vanaf 7 juli kunnen Coevordenaren én bezoekers van de stad in het Stedelijk Museum Coevorden stemmen op diverse historische thema’s die zij graag terug zien in het centrum. De gemeente denkt na over de invulling van de toekomstvisie voor de binnenstad, waarbij de historie een belangrijke plek zal innemen. Maar de gemeente wil ook graag uw mening horen. Daarom is het museum, vanaf 7 juli tot en met het einde van de tentoonstelling op 26 augustus 2018, gratis toegankelijk voor iedereen.

In deze tentoonstelling wordt u geïnformeerd over deze geschiedenis aan de hand van een aantal thema’s met betrekking tot de Markt en omgeving. De thema’s zijn: Schepen in de Haven, Toegang naar de veemarkt, Intocht van de bisschop, Terechtstelling, Garnizoen: exercitieterreinen, Warenmarkt en ambachten, Muziekkoepel, Ganzen Geesje, Waterpomp en ook de nabije Weeshuisweide. Deze thema’s worden op een aantal expositieschotten behandeld die verspreid staan in het Arsenaal. U kunt in de tentoonstelling een stem uitbrengen op het thema dat u het meeste aanspreekt. Alle stemmen worden na afloop van de tentoonstelling verzameld en overgedragen aan de gemeente, die ze zal inventariseren. Hierdoor krijgt de gemeente een goed beeld van de ideeën van de bezoekers en welke onderwerpen het meeste aanspreken. Daarna wordt er gekeken in hoeverre deze ideeën meegenomen kunnen worden in de uitvoering van de toekomstvisie.

Op de Markt en bij de Weeshuisweide zullen ook verwijzingen worden geplaatst die naar deze historische thema’s verwijzen en die de bezoeker uitnodigen te komen stemmen in het museum. Zo komt er een panoramabord op de markt te staan en zal er gewerkt worden met reverse graffiti om historische locaties te duiden.

Als u zich nog beter wilt laten informeren over de geschiedenis van Coevorden, dan kunt u zich elke woensdagmiddag aansluiten bij de gratis stadswandeling. Deze start om 13:30 bij de receptie van het Arsenaal en wordt georganiseerd door Stichting ToReCo. Daarbij zal specifiek ingegaan worden op de thema’s die ook in de tentoonstelling aan bod komen.

De tentoonstelling is een samenwerkingsverband tussen de Gemeente Coevorden, Het Stedelijk Museum Coevorden, Historische Vereniging Stadt en Heerlickheydt Covorden, Stichting ToReCo en Coevorden University.


Het Landrecht van Drenthe van 1412
23 september – 1 juli 2018

De oudste grondwet van Drenthe, oftewel het Drentse Landrecht uit 1412, is een eeuwenoud stuk uit de collectie van het Drents Archief. In dit document staan de afspraken tussen de bisschop van Utrecht, Frederik van Blankenheim (de landsheer) en de Drenten vastgelegd. Eén van de afspraken was dat de Drenten zelf wetten en willekeuren mochten vaststellen en rechtspreken. Dit belangrijke document is lang onleesbaar geweest, omdat het door de eeuwen heen in honderden stukjes uiteengevallen is. Momenteel wordt het stuk gerestaureerd door het Drents Archief. Vanaf 27 september is het document in het Drents Museum te bezichtigen. In het Stedelijk Museum Coevorden is tot 1 juli 2018 een kleine expositie hierover ingericht en zijn er diverse archeologische vondsten uit deze roerige periode te zien. Dit project is tot stand gekomen met financiële bijdragen van: Provincie Drenthe, NOT fonds, Hendrik Mullerfonds, Prins Bernhard Cultuurfonds en Gratama Stichting.


Expositie 5-jarig jubileum Arsenaal
28 januari – 1 juli 2018

Ter gelegenheid van het 5-jarig jubileum van het Arsenaal is er in het Stedelijk Museum Coevorden een kleine expositie ingericht. Op 21 juni 2013 werd het verzamelgebouw ‘Het Arsenaal’ na een grondige verbouwing van tien maanden, heropend voor het publiek. Samen met de Bibliotheek Coevorden, de Tourist Info en De Historische Vereniging Coevorden heeft het museum sindsdien diverse activiteiten en evenementen georganiseerd.
Het pand zelf heeft een omvangrijke geschiedenis, zoals te zien is in de expositie. Verder zijn er diverse objecten te bekijken die te maken hebben met de opening en het pand zelf. Daarnaast worden er in een beamerpresentatie foto’s getoond van de verbouwing, de opening en van de verschillende activiteiten in het Arsenaal van de afgelopen vijf jaar. U kunt tot en met eind juni 2018 de tentoonstelling bekijken.


Frits Meppelink: de tekenaar
23 september 2017 – 1 april 2018

Franciscus Meppelink werd geboren op 9 april 1878 en stierf op 12 oktober 1959 in De Schutse, het Hervormde bejaardenhuis in zijn geboortestad. Deze Coevorder kunstenaar heeft een eenzelvig, maar avontuurlijk bestaan geleid. Circa 30 tekeningen van deze begaafde tekenaar zullen voor het eerst in een museale omgeving geëxposeerd worden. De tekeningen komen uit Haarlem waar hij een kunstopleiding heeft gevolgd. De tekeningen zijn ter beschikking gesteld door een particulier en worden deels te koop aangeboden. De collectie bestaat onder andere uit studies en vrije schetsen van landschappen, boerderijen, modelstudies en Bijbelse scènes. Tekstueel is de tentoonstelling aangevuld met belangrijke én nieuwe informatie over Meppelinks leven en werk. De tentoonstelling over Meppelink is tot en met 1 april 2018 te bezoeken.


Voorwerpen met een verleden
7 oktober 2017 t/m 21 januari 2018

In de nacht van 2 op 3 oktober 1942, werden joodse Coevordenaren onder Nederlandse politiebegeleiding afgevoerd door de Duitse bezetters naar Westerbork. Bijna een kwart van de oorspronkelijke Coeverse inwoners was joods van origine. In oktober 2017 is het 75 jaar geleden dat deze verschrikkelijke deportatie plaatsvond. Daarom herdenkt het Stedelijk Museum Coevorden samen met de Stichting Synagoge van Coevorden en andere (cultuur)historische instellingen, in de maand oktober 2017 deze gebeurtenis. Naar aanleiding hiervan is de tentoonstelling ‘Voorwerpen met een verleden’ georganiseerd. Deze toont met name attributen die herkenbaar zijn voor de joodse cultuur en voorwerpen waarvan de sporen van de Tweede Wereldoorlog duidelijk afleesbaar zijn. De objecten komen uit de eigen collectie van het museum.


Gevels van Coevorden: 10 bouwwerken door de eeuwen heen
15 april 2017 – 10 september 2017

Vanaf zaterdag 15 april is de tentoonstelling ‘Gevels van Coevorden: 10 bouwwerken door de eeuwen heen’ te bezichtigen in het Stedelijk Museum Coevorden. Na een eerste historische achtergrondschets over de algemene ontwikkeling op architectonisch gebied in Coevordenwordt een aantal panden nader uitgelicht. Hiervoor is een top 10 samengesteld: 5 panden uit de periode 1600 tot circa 1850 en 5 panden van na 1850. Deze panden worden in (kunst)historisch context geplaatst. Daarbij wordt tevens verklaard waarom het panduniek is voor de stad Coevorden. Door deze tentoonstelling te organiseren in combinatie met rondleidingen, een fotowedstrijd en een fotoroute door de stad wil het museum de bewustwording van de mooie gevels en bijzondere panden bij zowel de bewoners als de bezoekers van Coevordenstimuleren. Daarmee past deze tentoonstelling in de context van het project ‘Stad als Museum’.

De gebouwen die worden uitgelicht zijn het Kasteel, Friesestraat 9, de Nederlands Hervormde Kerk, het voormalige Weeshuis, het Arsenaal, Villa Marie, de Sint Willibrorduskerk, de voormalige Vakschool voor Meisjes, villa de Ellinghof en het kantoorgebouw van het Waterschap Velt & Vecht (tegenwoordig Waterschap Vechtstromen). Aan de hand van een film, foto’s, plattegronden, ontwerptekeningen en diverse historische objecten wordt het verhaal van deze panden verteld.

In de gelijknamige tentoonstellingsgids is een wandel- en fotografieroute opgenomen, die de bezoeker uitdaagt om ook de panden in het echt te bekijken. De opening van de tentoonstelling is tevens het startsein voor de fotowedstrijd ‘Kijk omhoog! De gevels van Coevorden’. Het museum heeft 10 panden geselecteerd om een breed scala aan architectuur te laten zien, maar wat vindt u zelf het mooiste pand van Coevorden? Maak hier een foto van (minimaal 300 dpi) en stuur deze samen op met een korte motivatie van maximaal 250 woorden, waarom dit pand zo waardevol voor Coevorden is. Op zaterdag 22 juli om 14.00 uur volgt de bekendmaking van de winnaar. Deze mag zijn of haar foto exposeren in het museum tot afloop van de tentoonstelling. De tentoonstelling ‘Gevels van Coevorden: 10 bouwwerken door de eeuwen heen’ loopt tot en met 10 september 2017. De winnaar wordt gekozen door een samengestelde jury die mee gewerkt heeft aan de totstandkoming van de tentoonstelling. De deadline voor het insturen van de foto is 30 juni. U kunt uw foto, motivatie en persoonlijke gegevens o.v.v. ‘Fotowedstrijd 2017’ e-mailen naar: info@museumcoevorden.nl

Voor genodigden zal tijdens de opening een toelichting gegeven worden door historicus Gerrit Kleis, die samen met stagiaire assistent directeur/conservator Melissa Veurink de tentoonstellingsteksten heeft geschreven. Tijdens de tentoonstelling loopt er een ‘Gevelarrangement’ in samenwerking met Stadscafé Vancouver, dat gevestigd is in het monumentale pand aan de Friesestraat 9. Voor meer informatie hierover kunt u kijken op de website van het Stedelijk Museum Coevorden.


Foto: Ellinghof en Villa Marie, Stedelijk Museum Coevorden.

Moderne Ridders
5 november 2017 – 23 september 2017

Vanaf 5 november is er een nieuwe tentoonstelling te bezichtigen bij het Stedelijk Museum Coevorden. Het gaat om de vitrine tentoonstelling ‘Moderne Ridders’. Achter in het museum staat een grote vitrine waarin thema’s uit de museumcollectie jaarlijks worden uitgelicht. De nieuwe expositie sluit gaan bij de huidige grote overzichtstentoonstelling ‘Het enige Kasteel van Drenthe’. De expositie in de vitrine behandelt de overeenkomsten en verschillen tussen de Middeleeuwse Ridder en de huidige politieman, brandweerman en militair, oftewel: de zogenaamde ‘moderne ridder’. Het blijkt dat zowel qua uiterlijkheden als inhoudelijke functies elke ‘moderne ridder’ op zijn manier overeenkomsten heeft met de statusgerichte ridder uit de Middeleeuwen, bij wie het Christelijk geloof en het uitvoeren van nobele daden hoog in het vaandel stonden. De tentoonstelling is een jaar lang (t/m 1 oktober 2017) te bezichtigen bij het museum.

Het enige kasteel van Drenthe
1 oktober 2016 – 2 april 2017

Vanaf 1 oktober is er bij het Stedelijk Museum Coevorden een nieuwe tentoonstelling te zien. In Coevorden staat namelijk het enige kasteel dat vandaag de dag nog te vinden is in de provincie Drenthe. Een unicum dus, een kasteel met een roerig verleden. Een kasteel dat in de jaren zeventig van de vorige eeuw van de ondergang is gered en waarover verschillende theorieën zijn geweest met betrekking tot de bouw van het kasteel. De theorie dat het kasteel ooit een vierkant kasteel is geweest, staat centraal in deze tentoonstelling.

Vierkant kasteel
Nieuwe inzichten hebben duidelijk gemaakt dat de verbouwingen van het kasteel in Coevorden, zoals men dat lang voor ogen heeft gehad, niet stroken met de werkelijkheid. Het kasteel is waarschijnlijk in een bepaalde fase een vierkant kasteel geweest met vier ronde of vierkante torens. Voormalig hoogleraren Jaap Renaud en Hans Janssen hebben in het verleden onderzoek verricht naar het uiterlijk en de betekenis van het kasteel in de Middeleeuwen. De huidige tentoonstelling is gebaseerd op het promotieonderzoek van Diana Spiekout. Zij heeft voor dit onderzoek, betreffende kastelen in het Oversticht (Noordoost-Nederland), onder andere onderzoek gedaan naar het kasteel in Coevorden. Hierin onderzocht zij de rol tussen kastelen, het fysieke landschap en het machtslandschap tussen 1050 en 1450. De driebouwfases: motte, uitgebouwde motte met ringmuur en vierkant kasteel worden in de tentoonstelling met behulp van maquettes verduidelijkt. Ook drie bisschoppen die een belangrijke rol hebben gespeeld in deze bouwgeschiedenis, Harbert van Bierum, Otto van Lippe en Frederik van Blankenheim komen aan bod.

Het kasteel na 1450 en de restauratie
Alhoewel de kern van de tentoonstelling over de periode vóór 1450 gaat, is er in de tentoonstelling ook aandacht geschonken aan de periode hierna. Wat gebeurde er in de latere eeuwen met dit kasteel, dat ooit één van de belangrijkste kastelen van Noord-Oost Nederland was? Hoe is het tot verval gekomen en wat kwam er kijken bij de restauratie van het kasteel? Dit zijn een aantal vragen die in de tentoonstelling beantwoord worden.

Randprogramma
In context van deze tentoonstelling worden diverse activiteiten georganiseerd. Zo wordt er op zondag 2 oktober om 14.00 voor genodigden een rondleiding door de tentoonstelling gegeven door Diana Spiekhout, bij wijze van opening. In samenwerking met het H Design Hotels Kasteel van Coevorden is er een speciaal ‘Kasteelarrangement’ neergezet waarmee u een bezoek aan het museum kunt combineren met een lunch in het enige, echte kasteel. Dit arrangement en de tentoonstelling lopen tot en met 2 april 2017. Meer informatie over de activiteiten zal gepubliceerd worden op de website www.museumcoevorden.nl.

 Foto: kasteel van Coevorden, fotocollectie Nederlandse Kastelen Stichting en Kasteel Coevorden.

In de vuurlinie – 75 jaar Tweede Wereldoorlog
10 oktober 2015 – 30 oktober 2016

In 1940 is Nederland in oorlog. Duitse troepen vallen op diverse plaatsen het land binnen, ook in Coevorden. Martinus Vugteveen is nog maar 20 jaar oud als hij samen met drie andere soldaten de opdracht krijgt de Duitse opmars in Coevorden tegen te houden. De minitentoonstelling ‘In de vuurlinie’ vertelt het verhaal van Martinus en de strijd om Coevorden.

Grenzenloos Straffen
5 maart – 18 september 2016

Al honderden jaren wordt er in onze regio over de grens samengewerkt tussen rechtbanken en justitie. Deze nauwe samenwerking kon voorkomen dat misdadigers deze grenspositie in hun voordeel zouden kunnen gebruiken. Daarnaast waren de begrenzingen van justitie in vroegere tijden heel anders dan heden. Eeuwenoud gewoonrecht, landsrecht en plaatselijke gerechtsheren bepaalden de straffen. Martelingen en “pijnlijk verhoor“ behoorden tot het standaard veroordelingsproces. In veel gevallen was er sprake van een snelle veroordeling, gevolgd door de beul, die aan de galg of met het rechtzwaard het bloederige handwerk verrichte.

De tentoonstelling ‘Grenzeloos Straffen’ neemt u mee in de wereld van het strafrecht in de periode 1500 tot 1800. De vele stukken uit archieven en musea van hier en over de grens laten u de geschiedenis van het strafrecht in het grensgebied zien. U kunt de sporen van de gerechtshistorie ook buiten het museum ontdekken door een bezoek te brengen aan de oude gerechtsplekken en terechtstellingsplaatsen die nog te vinden zijn in de gehele grensregio.

De tentoonstelling is een samenwerkingsproject tussen het Emslansmuseum uit Lingen en het Stedelijk Museum Coevorden. Daarnaast werkten een groot aantal andere musea in Nederland en Duitsland mee aan het project door het beschikbaar stellen van bruiklenen en ander materiaal. De tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt dankzij steun van de Euregio, Provincie Drenthe, het bundesland Niedersachsen, het Emslandse landschap, Landskreis Emsland en de steden Coevorden en Lingen. Burgemeester Bert Bouwmeester zal de tentoonstelling officieel openen.

Dominee Slatius werd in hechtenis genomen in Rolde, gevangen gezet in Coevorden en terechtgesteld op het rad op verdenking van aanslag op prins Maurits.

Coeverse Kinderboeken
10 oktober 2015 – 20 februari 2016

Coevorden is voor verschillende schrijvers de inspiratie geweest voor een bijzonder boek of verhaal. Niet alleen boeken voor volwassenen, maar ook juist voor kinderboeken vormt Coevorden regelmatig het decor. Misschien wel dankzij de spannende verhalen over ridders en veldslagen, door de hunebedden in de omgeving of misschien wel gewoon omdat het zo’n bijzonder stadje is. In de tentoonstelling ‘Coeverse Kinderboeken’ komen al deze kinderboeken voorbij. De tentoonstelling is zeker niet alleen voor volwassenen, maar juist ook voor de kinderen! Want aan de achterkant van de tentoonstelling bevind zich een plek waar kinderen kunnen lezen, spelen en ontdekken.

Verhalenwedstrijd
Het is tijd voor een nieuw Coevers kinderboek! Wie schrijft het leukste, mooiste of spannendste kinderverhaal met Coevorden in de hoofdrol? Het verhaal mag overal over gaan zolang het zich maar af speelt in Coevorden, zoals bijvoorbeeld: Het spook van de Huttenheugte of Het dagboek van een Coevorder poes. Een deskundige jury zal alle ingezonden verhalen beoordelen. Degene die het leukste verhaal schrijft krijgt een exemplaar van zijn of haar eigen boek inclusief twee op maat gemaakte illustraties. Daarnaast zal het boek ook opgenomen worden in de museumwinkel en de collectie van de bibliotheek!

Coevorden in de oorlogspers van de 17e eeuw
24 januari – 25 september 2015

Zoals de persfotograaf tegenwoordig, trokken in de zeventiende en achttiende eeuw tekenaars met de vloot of legers mee om krijgsgeschiedenissen in beeld als nieuwsbericht vast te leggen. De historieprenten die zij maakten vormden de verslaglegging van belangrijke gebeurtenissen als belegeringen, zeeslagen, overstromingen of branden. In toenmalig bekende grafische technieken van houtsneden, etsen en gravures en in de 19e eeuw bovendien in lithografie werden hun producten los, al of niet voorzien van uitleggende tekst, verkocht aan belangstellenden. Ook werden deze prenten als illustraties in geschiedenisboeken opgenomen.

In de expositie zien we in oude grafische technieken afgebeeld, wat zich in twee voor Coevorden belangrijke krijgsperioden tussen vriend en vijand heeft afgespeeld. De prenten laten de gebeurtenissen zien in Coevorden in de Tachtigjarige oorlog en in het Rampjaar 1672 en het daaropvolgend jaar 1673. De verschillende prenten belichten de gebeurtenissen ieder op hun eigen manier en bieden inzicht op hoe men in die tijd de gebeurtenissen beleeft moet hebben.

Coevorden in de eerste Wereldoorlog 
19 oktober 2015 – 28 december 2015

In 2015 was het 100 jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Door heel Europa wordt deze gebeurtenis herdacht en 4 jaar lang ging Europa gebukt onder de meest vreselijke veldslagen. Met moeite lukte het de Nederlandse regering om neutraal te blijven. Nederland deed niet mee aan grote gevechten, echter de neutraliteit had ook zijn ongemakken. Al meteen na het uitbreken van die oorlog leek er een tekort te ontstaan aan kleingeld, waardoor de gemeente Coevorden genoodzaakt werd om noodgeld uit te geven. Er volgt een grote stroom vluchtelingen vanuit België en Frankrijk naar Nederland. Bijna alles kwam op de bon Hierdoor ontstond er een illegale handel en werd er door de ligging van Coevorden aan de grens, veel gesmokkeld.

Muziek oet Drenthe
15 mei 2014 – 15 oktober 2014

De tentoonstelling beschrijft de muziekgeschiedenis van Drenthe en Coevorden in het bijzonder vanaf het prille begin tot de afgelopen jaren. Zo is de originele tekst van het ‘gezang op de verovering van Koevorden’ uit 1672 te zien, kunt u zich verdiepen in de opkomst van ‘streektaalmuziek’ ( van de Thrianta’ s in de jaren 50 tot Titt’n in de jaren 90) of oude herinneringen ophalen bij de verhalen over de vele café’s als het ‘House of the rising sun’ en ‘Onder de Linden’. Daarnaast is er natuurlijk ook aandacht voor het rijke aanbod aan muziekverenigingen dat onze provincie rijk is dankzij het materiaal dat door de lokale verenigingen beschikbaar is gesteld.

Coevorden Ganzenstad
15 oktober 2013 – 1 februari 2014

De Ganzenmarkt is een jaarlijks hoogtepunt in Coevorden. Deze markt, met veel folkloristische gebruiken, wordt al eeuwen lang gehouden. De ganzen, die door de boeren in de omgeving van Coevorden waren vetgemest, werden dan verkocht. Terwijl de bezoekers uit wijde omgeving op de markt hun laatste inkopen voor de winter deden vermaakten zowel jong als oud zich op de kermis. Ook nu nog is de Ganzenmarkt een drukbezocht evenement op de tweede maandag in november. In de tentoonstelling Coevorden Ganzenstad maakt u kennis met de geschiedenis en tradities van de Ganzenmarkt. Daarnaast zullen de vele oude foto’s en filmmateriaal voor de Coevordenaren een feest van herkenning zijn.

Heeren van Coevorden 
24 juni 2013 – 1 oktober 2013

De eerste heeren van Coevorden waren de burggraven, aangesteld door de bisschop van Utrecht als uitvoerende macht. Als bewoners van het kasteel bewaakten zij de stad en zorgden voor het innen van de tol en de pacht. Helaas waren het ook dezelfde heren die regelmatig voor gerommel in de stad en in Drenthe zorgden. Omdat ze niet naar de wens van de bisschop handelden en daarom door hem met geweld werden verdreven, of wanneer zij de stad  op  hem terug wilden veroveren. Na de eerste heeren zijn er regelmatig mannen geweest die op hun eigen manier een rol hebben gespeeld in de geschiedenis van Coevorden. Omdat zij een sleutelrol vervulden in een belangrijke gebeurtenis, doordat zij onderdeel waren van een groter geheel of juist omdat zij ons een bijzonder kijkje bieden in de rijke geschiedenis van onze stad. In deze tentoonstelling maakt u kennis met het verhaal van vijf Heeren van Coevorden. De start van, wat wij hopen, een serie wordt van tentoonstellingen met vele verhalen over uitzonderlijke heeren (en dames) met een bijzondere band met de historie van Coevorden.